MADDE KULLANIMI VE SPORUN ÖNEMİ

Haber: Aydın BİLGİLİ

Babaeski İlçe Gençlik Hizmetleri Müdür vekili Beyazıt Örgel Ankara’da katıldığı “Madde Kullanımı” seminerinden döndükten sonra katılmış olduğu seminer hakkında bir dizi açıklamalarda bulundu.

Madde Kullanımına ne kadar erken yaşta başlanılırsa o kadar çok bağımlı olma ihtimali var diyen Örgel, yaptığı açıklamada şunlara yer verdi.

Gençlik ve Spor Bakanlığımız tarafından Ankara’da düzenlenen Madde Kullanımı” eğitim seminerinden ayağımızın tozu ile geldikten sonra bu eğitim seminerinin bizler açısından ne kadar faydalı ve yararlı olduğunu bir kez daha gördük. Ülkemizde uyuşturucu kullanım yaşının her geçen gün daha da aşağıya düştüğünü düşünecek olursak bu yetişen gençlik için ne kadar vahim bir durum olduğu gözler önüne serilmektedir.

Bizler bu eğitim seminerinde edindiğimiz bilgilerimizi ilçemiz gençliğine zaman dilimi içerisinde İlçe Gençlik Merkezimizde düzenleyeceğimiz seminerler ile anlatmaya çalışacağız.

Öncelikle Madde Kullanımı konusuna bakacak olursak bunu bir örnekle anlatmakta yarar var.

MADDE KULLANIMI

Bir araştırmacı kızına eğer 21 yaşına kadar uyuşturucu kullanmazsan sana 1000 dolar vereceğim demiş? Neden ?

İşte nedeni

Ergenlik dönemindeki kullanılan maddenin hayat boyu bağımlılıkla ilişkili olduğu çalışmalarla kanıtlanmıştır. Yaşında alkol kullanmaya başlayan bireylerin alkol bağımlısı olma olasılığı %43, 21 yaşında alkol kullanmaya başlayanların alkol bağımlısı olma olasılığı %10

KİMLİK KAZANMAYA KARŞI KİMLİK KARMAŞASI
Ben kimim sorusunun sorulduğu dönemdir. Burada fiziksel değişimlerin ağırlıktadır.  Çevresindeki kişileri örnek alarak kendine bir kimlik bulma çabasına girer (rol, statü, mesleki hazırlık, cinsel kimlik vs.). Kimliğini keşfetmesi için gerekli ortamı bulamaması kimlik karmaşasına yola açar.

Ergenlik Dönemi (Soyut İşlemler Dönemi)(12+)

Soyut düşünce gelişmeye başlar.

Benmerkezcidir, ön planda olmak isterler.

Hipotezler kurabilir. Olasılıkları düşünebilir.

Göreceli düşünebilirler.

Kombinasyonel düşünebilirler.

20-35 YAŞ YAKINLIĞA KARŞI YALITILMIŞLIK

Uzun süreli ilişkiler kurulmaya çalışılan dönemdir (üreme, mutluluk, iş doyumu gibi hedefler…) Başarısız girişimler yalnızlık hissine, toplumdan izole olmaya yol açar. Kişinin içedönük veya kişilerarası karşılaştığı olaylarda doğru ve yanlış kavramlarını yapılandırırken  altında yatan düşünceler, duygular ve davranışlar ile ilgilidir.

Çocuklarda ahlak gelişimi

1) Bağlılık Dönemi (4-7 yaş)

2) Geçiş Dönemi (7-10 yaş)

 3) Özerklik Dönemi (10 - …yaş)

 Bağlılık Dönemi (4-7 yaş)

Kurallar dünyanın değiştirilemez ve otorite figürü ne derse o olur. Kurallara uymayan kişilere ceza uygulanmalıdır.  Kural ihlali olduğu zaman davranışın altında yatan nedenler önemli değildir.  Benmerkezci dönemdir. Rekabet ve kural ne demek çok anlaşılır değildir Grubun içerisinde olsa da “kendidir” Suçluluk hissi kural ihlali ile alakalıdır niyet değil

Özerklik Dönemi (10 - …yaş

Kurallar insanlar tarafından insanlar için oluşturulmuştur.

Çocuklar başka perspektiften kuralları değerlendirmeye başlarlar.

Kurallar gerektiği durumlarda değiştirile bilinir.

Kural ihlali olduğu zaman davranışın altında yatan neden ve niyet de önemlidir.

İşbirlikçi ve rekabetin ne olduğunun anlaşıldığı dönem

Grup içerisindeki sosyal ilişkiler grup kurallarına göre oluşturulur.

NEDEN KULLANILIR?

Haz Almak

Stresle başa çıkma,  var olan sorunlarla başa çıkma

Sosyalleşme, gruba ait olma,

Sıkılmak,

Macera arayışı,

Otoriteye kendini gösterme

Büyüdüğünü göstermek,

Cesur olduğunu göstermek,

Dışlanmaktan korkmak

Özgürce hareket edebildiğini kanıtlamak

Yeni şeyler denemek,

Beyazıt Örgel daha sonra spor ve sporun insan vücuduna ve insan sağlığına neler kattığı konusunda yaptığı açıklamasında ise şunlara yer verdi;

Öncelikle spor yapılacak ise bunu bilinçli bir şekilde yada bir uzman denetimde yapılması sağlık açısından çok önemlidir. Bilinçsiz olarak yapılan spor yarar yerine insana zararlarda verir.

SPOR NELER SAĞLAR?

1-Eğlenmek 2-Rekabet algısı 3-Serbest zamanı düzenler. 4-Sosyalleşmeyi desteklerken aynı zamanda kurallarla sosyalleşmeyi öğretir. 5-Kendini test etmesini sağlar. 6-Stresle başa çıkmasını öğretir. 7-Arkadaş çevresi kazandırır. 8-Beden algısını geliştirir. 9-Geçim kaynağı olabilir Gurur gibi duyguları tatmasına yardımcı olur. 10-Güçlü yönlerini keşfetmesini sağlar. 11-Psikolojik sağlığı devam ettirmeyi sağlar. 12-Zaman ve enerji yönetimi yapmayı öğretir. 13-Hedeflerine ulaşabilmesi için başkaları ile birlikte ortak çalışmayı öğretir. 14-Takım hedefi koymayı öğretir.  15-Başkalarına saygı göstermeyi öğrenir. 16-Akademik performansı arttırır.

Sporun Olumsuz Yönleri

1-Şiddet

2-Kazanma odaklı olduğu için illegal yollara başvurma.

3-Kazanana karşı saygısızlık

Aynı zamanda bazı durumlarda sporun madde kullanımı arttırması ile alakalı bağlantı bulundu!!!

SPOR DALLARI VE GELİŞTİRİLEBİLECEK ÖZELLİKLER

Takım Sporları: basketbol, futbol sosyal becerilerin gelişmesine katkı sağlayarak, iletişim, çatışma çözümlemesinin öğretilmesi.

Bireysel Sporlar: tenis, judo  kişisel hedef koyma, öz disiplin, kendine güven

 Ekstrem Sporlar: tırmanış, rafting, yamaç paraşütü, kamp macera arayışı, öz güven, risk alma

Madde Kullanımını Önlemek için Geliştirilen Spor Programları: 1-Yapılandırılmış olmalı. 2-Hayat becerilerini öğretmeye yönelik olmalı. 3-İletişim, karar verme, atılganlık, öfke ve stres kontrolü

Beceri geliştirme programları interaktif bir süreçte gerçekleştirilmeli. Çocuklar konu ile görüşleri istedikleri şekilde dile getirebilmeliler

Role-playler, akran tartışmaları, özerklik destekleyici aktiviteler.

Maddeler tanıtılmalı ve hangi yollarla onlara ulaşabileceği. Uzun vadede sonuçlarına değinilmeli. Hayat becerisini öğrenmenin en etkin yolu;

 Role-play1- Bunu uygulaması için şans sunulması ve uygulaması hakkında geri bildirim sağlanması 2-Hangi durumlarda güçlük çektiğinin tartışılması 3- Liderlerin, rol modellerin devamlı olarak gözlemlenmesi ve kazanılan beceriye uygun hareket edilmesi.

PROGRAM GELİŞTİRME

Problemin ve Sahip Olunan kaynakların belirlenmesi: Hedeflediğim grup hakkında bilgi toplanması (yaş, cinsiyet, kullanma durumu, eğer kullanan varsa başlangıç yaşı, kullanımını destekleyici risk faktörleri, aile yapıları, okul durumları, hangi madde kullanımı vs.)

2.Program Hedefinin Koyulması: 1-Önleme, kullanımı azaltma. 2Önleme, zararlı etkilerini azaltma

Daha önce bağımlılıkla mücadele etmiş bireylerin tekrar kullanımını engelleme

3. Aktivitelerin Belirlenmesi

İş planının hazırlanması (kim ne görev alacak, ne zaman gerçekleştirilecek ve hangi kaynaklara ihtiyacımız var?)

Her aktivitede verilmek istenilen mesaj, mesajı katılımcılara da çıkarttırabiliriz. (sloganı)

Gerekirse aktiviteler için davranış ilkeleri rehberlerinin oluşturulması

4-Antrenörler, Program Liderleri.

Programın başarılı bir şekilde yürütülmesi için antrenörün rolü çok önemli. Bu yüzden antrenörlerin seçimi, eğitimi ve desteklenmesi dikkat edilmesi gereken noktalar.  Spor hakkında yeterli bilgiye sahip olma. Gelişimsel özelliklerin farkında olma, Gelişimsel özelliklere uygun iletişim kurma, Madde kullanımı hakkında bilgi sahibi olma, Farklılıklarla çalışabilme konusunda eğitim,  Kişisel problemlerle karşılaşıldığı zaman yönlendirme yapabilme,  Ebeveynlerle etkili iletişim kurabilme

5-Katılımcılarla Bağlantılı Olma. Bulundukları yerlerde onları ziyaret ederek fikirlerini dinlemek,  Role modellerle buluşturmak, Yönetimsel görevler üstlenmelerine katkı sağlamak

6. Değerlendirme

Program değerlendirmesi: başarılı olunan ve geliştirilmesi gereken noktaların tespit edilmesi için önemlidir. Programınızın güvenirliliğini arttıracaktır.

Sonuç hedeflerimizi gerçekleştirebildik mi?  Ne kadar kişiye ulaşabildik. Programa sağdık kalabildik mi? (süreç)

Hedeflerimiz, aktivitelerimiz birbiriyle uyumlu muydu?

Katılımcılardan program yansıması istenmesi

ÖRNEK

Eğitici eğitimi modeli

Amaç: Yapılandırılmış fiziksel aktivite programı ile özgüven, öz disiplin, sorumluluk becerilerinin kazandırılmasını sağlayarak madde kullanımının engellenmesi

Hedef kitle: 329 lise öğrencisi

Program:

Haftada 3 gün 12 hafta boyunca fitness becerileri ve egzersiz sınıfı/ hedef belirleme

Ailelere ebeveynlik becerilerini/aile egzersiz aktiviteleri

Programı başarılı bir şekilde tamamlayan çocuklar diğer programda lider olma hakkını kazanıyor.

Programa Başlamadan Önce

Programa balamadan önce fiziksel performans ölçümleri yapılıyor.

Fiziksel aktivite seviyeleri

Madde kullanımı davranışları

Madde kullanımı risk faktörleri (örn. özgüveni, psikolojik sağlamlık, aile ve akran ilişkileri, suç oranı,)

Sonuçlar: 1- Özgüven artışı.2- Sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımında düşüş.3- Fiziksel aktivitede artış

HABER MERKEZİ