Çeltik ve dane mısır biçiminin başlamasıyla Kırklareli Tarım ve Orman Müdürlüğünce Babaeski’de de biçerdöver hasat kontrollerine başlandı. Teknik personel tarafından ürün kayıpları ,tane hasarlarının minimize edilmesi ve dane kaybını yasal sınırın altında tutabilmek için kontrollere titizlikle devam ediliyor.Babaeski’de çeltik ve dane mısır biçimin başlamasıyla beraber biçerdöver hasat kontrolleri de başladı. Kırklareli Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından biçerdöver hasat kontrolleri ile ilgili yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi;” "Damlaya damlaya göl, tane tane ton olur" gerçeğinden hareketle, biçerdöverle ürün hasadında meydana gelen ürün kayıpları ,tane hasarlarının minimize edilmesi için ve dane kaybını yasal sınırın altında tutabilmek için teknik personelimiz kontrollere özenle devam etmektedir.”
HASATTA OLUŞABİLECEK DANE KAYIPLARI VE NEDENLERİ
Biçilen alanı kontrol etmeden önce hasat öncesi kaybı tespit etmek için biçilmemiş alan kontrol edilerek, kayıp varsa oranı belirlenerek biçerdöver kayıplarından düşülmelidir. Biçerdöver ayarları, her ürün ve çeşit için ayrı ayrı yapılmalıdır. Biçime başlamadan önce biçilecek ürün için yeniden biçerdöverin ayarının yapılması sağlanmalıdır.
1) Biçerdöver tabla kenarının biçilmemiş alana teması boyunca sıra halinde yatırılmış veya kırılmış, biçilmemiş ekin varsa:
Biçerdöverde sap ayırıcının (domuz burnunun) olmaması, sap ayırıcı varsa da ayarının düzgün yapılmamasındandır.
2) Biçilen tarla yüzeyinde biçerdöverin biçme genişliği boyunca sapından kopmuş başaklar varsa:
Dolap hızı, biçerdöverin ilerleme hızına göre çok fazladır. Dolabın ekinin sapına doğru çok fazla indirilmesindendir. Dolabın çok kaldırılmasından dolayı dolap pervazlarının başaklara vurmasındandır.
3) Dolap genişliği boyunca kesilmiş saplı başak varsa: Dolabın ileri-geri, aşağı-yukarı ve devir ayarı yanlıştır.
Tabla helezonunun: Sıyırıcıya olan mesafesi çok fazla açılmıştır. Tabla taban sacına olan mesafesi dar tutulmuştur. Parmaklar eksik ya da yüksekliği uygun ayarlanmamıştır.
4) Biçilen tarla yüzeyinde biçilmemiş ekin varsa yani bayrak bırakılmışsa:
Kesme düzeni ayarları yanlıştır.
İç sap ayırıcının olmamasından ya da düzgün ayarlanmamasındandır.
5) Depoda kırık tane varsa:
Batör kontrbatör arası açıklık çok azdır.
Batör kontrbatör arası açıklığı doğrudur fakat batör devri çok fazladır.
Alt elek açıklığı çok az ya da tamamen kapalıdır.
Elevatörlerin; zincir gerginliği ve yüksekliği düzgün ayarlanmamıştır. Kontrbatör tıkalı olabilir.
6) Depoda fazla miktarda kesmik varsa:
Dövme düzeninde ürün yeterli dövülmemiş temizleme düzenine çok miktarda kesmik gönderilmiştir. Üst elek, üst elek uzantısı ve alt elek ayarları düzgün ayarlanmamıştır.
7) Depoya kavuz, saman gibi atık parçacıklar geliyorsa: Biçerdöver ilerleme hızının fazla olmasından dolayı temizleme düzeni fazla yüklenmiştir. Batör devrinin çok yüksek olmasından dolayı sap fazla parçalanarak malama meydana gelmekte temizleme düzeni fazla yüklenmektedir. Rüzgârlık devri düşüktür. Rüzgârlık yönlendiricileri yanlış yönlendirilmiştir. Üst ve alt elek açıklıkları fazla ayarlanmıştır. Üst elek uzantısı çok dik ayarlanmıştır
8) Deste üstünde yarım dövülmüş ya da hiç dövülmemiş başaklar varsa: Batör devri düşüktür. Batör kontrbatör aralık açıklığı fazladır.
9) Deste üstündeki saplar arasında safi tane varsa:
Sarsak devri uygun devirde değildir.
Sarsaklar tıkalıdır. Sarsak önünde perde yoktur. Sarsak üstü yardımcı düzenler yoktur. 10) Deste altında toprağa serilmiş safi tane varsa:
Biçerdöverin ilerleme hızının gereğinden fazla olmasından dolayı elekler fazla yüklenmiştir.
Batör devrinin çok yüksek olmasından dolayı sap fazla parçalanarak malama meydana gelerek, temizleme düzeni fazla yüklenmiştir.
Sarsak devri düşük, sarsaklar tıkalı, sarsak önünde perde ve üstünde yardımcı elemanlar takılmamıştır. Üst ve alt elek çok kapalı veya tıkalıdır. Elek beşiğinin devri düşüktür. Dövme düzenine kesmik elevatöründen çok miktarda tane gelmiştir. Rüzgârlık devri çok fazladır. Rüzgârlık devri çok düşüktür.
Rüzgârlık yönlendirme plakaları ayarsızdır.
11)Kesmik elevatörüne çok az tane gelebilir, fazla miktarda tane geliyorsa: Ø Üst elek ve alt elek delik açıklığı az ya da kapalıdır.
HASAT ESNASINDA YANGINA KARŞI ALINACAK TEDBİRLER
Biçerdöverlerde 6 kg’lık iki adet yangın söndürücü bulunmalıdır.
Hasat sezonunda kimse tarlada sigara içmemelidir. Hasadı yapılan tarlada, tedbir amaçlı olarak üzerinde bir adet soklu pulluk takılı traktör hazır bulunmalıdır. UĞUR HALEPHABER MERKEZİ
HASATTA OLUŞABİLECEK DANE KAYIPLARI VE NEDENLERİ
Biçilen alanı kontrol etmeden önce hasat öncesi kaybı tespit etmek için biçilmemiş alan kontrol edilerek, kayıp varsa oranı belirlenerek biçerdöver kayıplarından düşülmelidir. Biçerdöver ayarları, her ürün ve çeşit için ayrı ayrı yapılmalıdır. Biçime başlamadan önce biçilecek ürün için yeniden biçerdöverin ayarının yapılması sağlanmalıdır.
1) Biçerdöver tabla kenarının biçilmemiş alana teması boyunca sıra halinde yatırılmış veya kırılmış, biçilmemiş ekin varsa:
Biçerdöverde sap ayırıcının (domuz burnunun) olmaması, sap ayırıcı varsa da ayarının düzgün yapılmamasındandır.
2) Biçilen tarla yüzeyinde biçerdöverin biçme genişliği boyunca sapından kopmuş başaklar varsa:
Dolap hızı, biçerdöverin ilerleme hızına göre çok fazladır. Dolabın ekinin sapına doğru çok fazla indirilmesindendir. Dolabın çok kaldırılmasından dolayı dolap pervazlarının başaklara vurmasındandır.
3) Dolap genişliği boyunca kesilmiş saplı başak varsa: Dolabın ileri-geri, aşağı-yukarı ve devir ayarı yanlıştır.
Tabla helezonunun: Sıyırıcıya olan mesafesi çok fazla açılmıştır. Tabla taban sacına olan mesafesi dar tutulmuştur. Parmaklar eksik ya da yüksekliği uygun ayarlanmamıştır.
4) Biçilen tarla yüzeyinde biçilmemiş ekin varsa yani bayrak bırakılmışsa:
Kesme düzeni ayarları yanlıştır.
İç sap ayırıcının olmamasından ya da düzgün ayarlanmamasındandır.
5) Depoda kırık tane varsa:
Batör kontrbatör arası açıklık çok azdır.
Batör kontrbatör arası açıklığı doğrudur fakat batör devri çok fazladır.
Alt elek açıklığı çok az ya da tamamen kapalıdır.
Elevatörlerin; zincir gerginliği ve yüksekliği düzgün ayarlanmamıştır. Kontrbatör tıkalı olabilir.
6) Depoda fazla miktarda kesmik varsa:
Dövme düzeninde ürün yeterli dövülmemiş temizleme düzenine çok miktarda kesmik gönderilmiştir. Üst elek, üst elek uzantısı ve alt elek ayarları düzgün ayarlanmamıştır.
7) Depoya kavuz, saman gibi atık parçacıklar geliyorsa: Biçerdöver ilerleme hızının fazla olmasından dolayı temizleme düzeni fazla yüklenmiştir. Batör devrinin çok yüksek olmasından dolayı sap fazla parçalanarak malama meydana gelmekte temizleme düzeni fazla yüklenmektedir. Rüzgârlık devri düşüktür. Rüzgârlık yönlendiricileri yanlış yönlendirilmiştir. Üst ve alt elek açıklıkları fazla ayarlanmıştır. Üst elek uzantısı çok dik ayarlanmıştır
8) Deste üstünde yarım dövülmüş ya da hiç dövülmemiş başaklar varsa: Batör devri düşüktür. Batör kontrbatör aralık açıklığı fazladır.
9) Deste üstündeki saplar arasında safi tane varsa:
Sarsak devri uygun devirde değildir.
Sarsaklar tıkalıdır. Sarsak önünde perde yoktur. Sarsak üstü yardımcı düzenler yoktur. 10) Deste altında toprağa serilmiş safi tane varsa:
Biçerdöverin ilerleme hızının gereğinden fazla olmasından dolayı elekler fazla yüklenmiştir.
Batör devrinin çok yüksek olmasından dolayı sap fazla parçalanarak malama meydana gelerek, temizleme düzeni fazla yüklenmiştir.
Sarsak devri düşük, sarsaklar tıkalı, sarsak önünde perde ve üstünde yardımcı elemanlar takılmamıştır. Üst ve alt elek çok kapalı veya tıkalıdır. Elek beşiğinin devri düşüktür. Dövme düzenine kesmik elevatöründen çok miktarda tane gelmiştir. Rüzgârlık devri çok fazladır. Rüzgârlık devri çok düşüktür.
Rüzgârlık yönlendirme plakaları ayarsızdır.
11)Kesmik elevatörüne çok az tane gelebilir, fazla miktarda tane geliyorsa: Ø Üst elek ve alt elek delik açıklığı az ya da kapalıdır.
HASAT ESNASINDA YANGINA KARŞI ALINACAK TEDBİRLER
Biçerdöverlerde 6 kg’lık iki adet yangın söndürücü bulunmalıdır.
Hasat sezonunda kimse tarlada sigara içmemelidir. Hasadı yapılan tarlada, tedbir amaçlı olarak üzerinde bir adet soklu pulluk takılı traktör hazır bulunmalıdır. UĞUR HALEPHABER MERKEZİ